|
ÖĞRENME ALANI
|
ÜNİTE
|
KAZANIMLAR
|
|||
|
CANLILAR VE
HAYAT
|
1. ÜNİTE:
HÜCRE BÖLÜNMESİ VE KALITIM
|
1. Mitoz ile ilgili
olarak öğrenciler;
1.1. Canlılarda büyüme ve üremenin hücre bölünmesi ile
meydana geldiğini açıklar.
1.2. Mitozu, çekirdek bölünmesi ile başlayan ve birbirini
takip eden evreler olarak tarif eder.
1.3. Mitozda kromozomların önemini fark ederek farklı
canlı türlerinde kromozom sayılarının değişebileceğini belirtir.
|
|||
|
CANLILAR VE
HAYAT
|
1. ÜNİTE:
HÜCRE BÖLÜNMESİ VE KALITIM
|
1.4. Mitozun canlılar için önemini belirterek büyüme ve
üreme ile ilişkilendirir.
2. Kalıtım ile ilgili
olarak öğrenciler;
2.1. Gözlemleri sonucunda kendisi ile anne-babası
arasındaki benzerlik ve farklılıkları karşılaştırır (BSB-1, 2, 5, 6, 8).
2.2. Yavruların anne-babaya benzediği, ama aynısı olmadığı
çıkarımını yapar (BSB-1, 2, 5, 6, 8).
2.3. Mendel’in çalışmalarının kalıtım acısından önemini
irdeler (FTTC-12,16).
|
|||
|
CANLILAR VE
HAYAT
|
1. ÜNİTE:
HÜCRE BÖLÜNMESİ VE KALITIM
|
2.4. Gen kavramı hakkında bilgi toplayarak baskın ve
çekinik genleri fark eder (BSB-25).
2.5. Fenotip ve genotip arasındaki ilişkiyi kavrar.
2.6. Tek karakterin
kalıtımı ile ilgili problemler çözer.
2.7. İnsanlarda yaygın olarak görülen bazı kalıtsal
hastalıklara örnekler verir.
2.8. Akraba evliliğinin olumsuz sonuçlarını araştırır ve
tartışır (BSB-25, 27, 32).
2.9. Genetik hastalıkların teşhis ve tedavisinde bilimsel
ve teknolojik gelişmelerin etkisine örnekler verir(BSB-25, 27, 32) (FTTC-5,
17, 30, 32).
|
|||
|
CANLILAR VE
HAYAT
|
1. ÜNİTE:
HÜCRE BÖLÜNMESİ VE KALITIM
|
3. Mayoz ile ilgili
olarak öğrenciler;
3.1. Üreme hücrelerinin mayoz ile oluştuğu çıkarımını
yapar.
3.2. Mayozun canlılar için önemini fark eder.
3.3. Mayozu, mitozdan ayıran özellikleri listeler.
|
|||
|
CANLILAR VE
HAYAT
|
1. ÜNİTE:
HÜCRE BÖLÜNMESİ VE KALITIM
|
4. DNA ve genetik bilgi
ile ilgili olarak öğrenciler;
4.1. Kalıtsal bilginin genler tarafından taşındığını fark
eder.
4.2. DNA’nın yapısını şema üzerinde göstererek basit bir DNA
modeli yapar (BSB-28, 30, 31; FTTC-4).
4.3. DNA’nın kendini nasıl eslediğini basit bir model
yaparak gösterir (BSB-28, 30, 31; FTTC-4).
4.4. Nukleotit, gen, DNA, kromozom kavramları arasında
ilişki kurar.
|
|||
|
CANLILAR VE
HAYAT
|
1. ÜNİTE:
HÜCRE BÖLÜNMESİ VE KALITIM
|
4.5. Mutasyon ve modifikasyonu tanımlayarak aralarındaki
farkı örneklerle açıklar (BSB-5).
4.6. Genetik mühendisliğinin günümüzdeki uygulamaları ile
ilgili bilgileri özetler ve tartışır (BSB-25, 27, 32; FTTC-16, 17, 30, 31,32).
4.7. Genetik mühendisliğindeki gelişmelerin insanlık için
doğurabileceği sonuçları tahmin eder (FTTC-5, 28, 29, 30, 31, 32, 36).
4.8. Genetik mühendisliğindeki gelişmelerin olumlu
sonuçlarını takdir eder (TD-3).
4.9. Biyoteknolojik çalışmaların hayatımızdaki önemi ile
ilgili bilgi toplayarak çalışma alanlarına örnekler verir (FTTC-16, 17).
|
|||
|
I.
DÖNEM BİRİNCİ SINAV
|
|||||
|
CANLILAR VE
HAYAT
|
1. ÜNİTE:
HÜCRE BÖLÜNMESİ VE KALITIM
|
5. Canlıların çevreye
adaptasyonu ve evrim ile ilgili olarak öğrenciler;
5.1. Canlıların yasadıkları çevreye adaptasyonunu
örneklerle açıklar.
5.2. Aynı yasam ortamında bulunan farklı organizmaların,
neden benzer adaptasyonlar geliştirdiğini belirtir.
5.3. Canlıların çevresel değişimlere adaptasyonlarının
biyolojik çeşitliliğe ve evrime katkıda bulunabileceğine örnekler verir.
5.4. Evrim ile ilgili
farklı görüşlere örnekler verir.
|
|||
|
FİZİKSEL
OLAYLAR
|
2. ÜNİTE: KUVVET
VE HAREKET
|
1. Sıvıların ve
gazların kaldırma kuvveti ile ilgili olarak öğrenciler;
1.1. Bir cismin havadaki ve sıvı içindeki ağırlığını
dinamometre ile ölçer ve ölçümlerini kaydeder (BSB-22, 23, 24, 26, 27).
1.2. Cismin havadaki ve sıvı içindeki ağırlıklarını
karsılaştırır (BSB-6).
1.3. Cismin sıvı içindeki ağırlığının daha az göründüğü
sonucunu çıkarır (BSB-30).
1.4. Sıvı içindeki cisme, sıvı tarafından yukarı yönde bir
kuvvet uygulandığını fark eder ve bu kuvveti kaldırma kuvveti olarak tanımlar
(BSB-31,21).
1.5. Kaldırma kuvvetinin, cisme aşağı yönde etki eden
kuvvetin etkisini azalttığı sonucuna varır (BSB-30,31).
1.6. Bir cisme etki eden kaldırma kuvvetinin büyüklüğünün,
cismin batan kısmının hacmi ile ilişkisini araştırır.
|
|||
|
FİZİKSEL
OLAYLAR
|
2. ÜNİTE: KUVVET
VE HAREKET
|
1.7. Cisimlerin kütlesini ve hacmini ölçerek
yoğunluklarını hesaplar.
1.8. Bir cisme etki eden kaldırma kuvvetinin büyüklüğünün,
cismin daldırıldığı sıvının yoğunluğu ile ilişkisini araştırır.
1.9. Farklı yoğunluğa
sahip sıvıların cisimlere uyguladığı kaldırma kuvvetini karsılaştırır ve
sonuçları yorumlar (BSB-20).
1.10.Bir cismin yoğunluğu ile daldırıldığı sıvının
yoğunluğunu karsılaştırarak yüzme ve batma olayları için bir genelleme yapar.
1.11. Denge durumunda, yüzen bir cisme etki eden kaldırma
kuvvetinin cismin ağırlığına eşit olduğunu fark eder (BSB-16).
|
|||
|
|
|
BİRİNCİ DÖNEM MERKEZÎ
SİSTEM ORTAK SINAV
|
|||
|
FİZİKSEL
OLAYLAR
|
2. ÜNİTE: KUVVET
VE HAREKET
|
1.12. Batan bir cisme etki eden kaldırma kuvvetinin,
cismin ağırlığından daha küçük olduğunu fark eder (BSB-1).
1.13. Bir cisme etki eden kaldırma kuvvetinin, cismin yer
değiştirdiği sıvının ağırlığına eşit büyüklükte ve yukarı yönde olduğunu
keşfeder (BSB-1, 16,22, 23, 24, 32).
1.14.Gazların da cisimlere bir kaldırma kuvveti
uyguladığını keşfeder.
1.15 Sıvıların ve gazların kaldırma kuvvetinin
teknolojideki kullanımına örnekler verir ve bunların günlük hayattaki önemini
belirtir (FTTC-5, 6, 7, 9, 10,17, 28, 29,30, 31,33, 34, 36; TD-3).
|
|||
|
FİZİKSEL
OLAYLAR
|
2. ÜNİTE: KUVVET
VE HAREKET
|
2. Basınç ile ilgili
olarak öğrenciler;
2.1.Birim yüzeye etki eden dik kuvveti, basınç olarak
ifade eder.
2.2.Basınç, kuvvet ve yüzey alanı arasındaki ilişkiyi
örneklerle açıklar.
2.3.Sıvıların ve gazların basıncının bağlı olduğu
faktörleri ifade eder.
2.4.Basınca sebep olan
kuvvetin çeşitli etkenlerden kaynaklanabileceğini fark eder.
|
|||
|
FİZİKSEL
OLAYLAR
|
2. ÜNİTE: KUVVET
VE HAREKET
|
2.5.Sıvıların ve gazların, basıncı, her yönde aynı
büyüklükte ilettiğini keşfeder (BSB-1, 16, 22, 23, 24).
2.6.Sıvıların ve gazların, basıncı iletme özelliklerinin
teknolojideki kullanım alanlarını araştırır.
2.7.Basıncın, günlük hayattaki önemini açıklar ve
teknolojideki uygulamalarına örnekler verir (BSB-32; TD-3).
|
|||
|
MADDE VE
DEĞİŞİM
|
3. ÜNİTE: MADDENİN YAPISI VE OZELLİKLERİ
|
1. Periyodik sistem ile
ilgili olarak öğrenciler;
1.1. Elementleri benzer özelliklerine göre
sınıflandırmanın önemini kavrar.
1.2. Periyodik sistemde grupları ve periyotları gösterir;
aynı gruplardaki elementlerin özelliklerini karsılaştırır.
1.3. Metal, ametal ve yarı metal özelliklerini karsılaştırır
(BSB-5, 6, 7).
1.4. Periyodik tablonun sol tarafında daha çok metallerin,
sağ tarafında ise daha çok ametallerin bulunduğunu fark eder.
1.5. Metallerin,
ametallerin ve yarı metallerin günlük yasamdaki kullanım alanlarına örnekler
verir (FTTC-29, 32).
|
|||
|
MADDE VE
DEĞİŞİM
|
3. ÜNİTE: MADDENİN YAPISI VE OZELLİKLERİ
|
2. Kimyasal bağlarla
ilgili olarak öğrenciler;
2.1. Metallerin elektron vermeye, ametallerin elektron
almaya yatkın olduğunu fark eder.
2.2. Anyonların ve katyonların periyodik sistemdeki grup
numaraları ile yükleri arasında ilişki kurar.
2.3. Metal atomları ile ametal atomları arasında iyonik
bağ oluşacağını tahmin eder.
2.4. Ametal atomları arasında kovalent bağ oluştuğunu
belirtir.
2.5. Verilen basit yapılarda hangi tur bağların (iyonik bağ
veya kovalent bağ)bulunduğunu tahmin eder (BSB-8, 9).
|
|||
|
MADDE VE
DEĞİŞİM
|
3. ÜNİTE: MADDENİN YAPISI VE OZELLİKLERİ
|
3. Kimyasal
tepkimelerle ilgili olarak öğrenciler;
3.1. Yükü bilinen iyonların oluşturduğu bileşiklerin
formüllerini yazar.
3.2. Çok atomlu yaygın iyonların oluşturduğu bileşiklerin
(Mg(NO3)2, Na3PO4 gibi) formüllerinde element atomlarının sayısını hesaplar.
3.3. Kimyasal bir tepkimenin gerçekleştiğini deneyle
gösterir (BSB-15, 16, 17, 18; TD-2, 4).
|
|||
|
MADDE VE
DEĞİŞİM
|
3. ÜNİTE: MADDENİN YAPISI VE ÖZELLİKLERİ
|
3.4. Kimyasal değişimi atomlar arası bağların kopması ve
yeni bağların oluşması temelinde açıklar.
3.5. Kimyasal değişimlerde atomların yok olmadığını ve
yeni atomların oluşmadığını, kütlenin korunduğunu belirtir.
|
|||
|
|
|
I.
DÖNEM ÜÇÜNCÜ SINAV
|
|||
|
MADDE VE
DEĞİŞİM
|
3. ÜNİTE: MADDENİN YAPISI VE ÖZELLİKLERİ
|
3.6. Basit kimyasal tepkime denklemlerini sayma yöntemi
ile denkleştirir (BSB-10).
3.7. Yanma tepkimelerini tanımlayarak basit yanma
tepkimelerinin denklemlerini yazar (BSB-30, 31).
|
|||
|
MADDE VE
DEĞİŞİM
|
3. ÜNİTE: MADDENİN YAPISI VE ÖZELLİKLERİ
|
4. Asit-baz tepkimeleri
ile ilgili olarak öğrenciler;
4.1. Asitleri ve bazları; dokunma, tatma ve görme duyuları
ile ilgili özellikleriyle tanır.
4.2. Asitler ile H+ iyonu; bazlar ile OH iyonu arasında
ilişki kurar (BSB-5).
|
|||
|
MADDE VE
DEĞİŞİM
|
3. ÜNİTE: MADDENİN YAPISI VE ÖZELLİKLERİ
|
4.3. pH’ın, bir çözeltinin ne kadar asidik veya ne kadar
bazik olduğunun bir olcusu olduğunu anlar ve asitlik bazlık ile pH skalası
arasında ilişki kurar (BSB-28, 30,31; TD-1).
4.4. Sanayide kullanılan baslıca asitleri ve bazları;
piyasadaki adları, sistematik adları ve formülleri ile tanır (BSB-30, 31).
4.5. Gıdalarda ve temizlik malzemelerinde yer alan en
yaygın asit ve bazları isimleriyle tanır (BSB-2, 31; TD-5).
4.6. Günlük yaşamında sık karsılaştığı bazı ürünlerin
pH’larını yaklaşık olarak bilir.
|
|||
|
MADDE VE
DEĞİŞİM
|
3. ÜNİTE: MADDENİN YAPISI VE ÖZELLİKLERİ
|
4.7. Asitler ile bazların etkileşimini deney ile gösterir,
bu etkileşimi “notrallesme tepkimesi” olarak adlandırır, notrallesme sonucu
neler oluştuğunu belirtir (BSB-15, 16, 17, 18).
4.8. Asit-baz çözeltilerini kullanırken neden dikkatli
olması gerektiğini açıklar; kimyasal maddeler için tehlike işaretlerinin
anlamlarını belirtir (FTTC-37).
4.9. Asitlerin ve bazların günlük kullanımdaki eşya ve
malzemeler üzerine olumsuz etkisinden kaçınmak için neler yapılabileceğini
açıklar (BSB-9; FTTC-18; TD-5).
4.10. Endüstride atık madde olarak havaya bırakılan SO2
ve NO2 gazlarının asit yağmurları oluşturduğunu ve
bunların çevreye zarar verdiğini fark eder (FTTC-18).
4.11. Suları, havayı ve toprağı kirleten kimyasallara
karsı duyarlılık edinir.
|
|||
|
MADDE VE
DEĞİŞİM
|
3. ÜNİTE: MADDENİN YAPISI VE ÖZELLİKLERİ
|
5. Su kimyası ve su
arıtımı ile ilgili olarak öğrenciler;
5.1. Sert su, yumuşak su kavramlarını anlar ve sertliğin
neden istenmeyen bir özellik olduğunu açıklar (BSB- 8, 9, 30, 31; FTTC-28,
30).
5.2. Sularda sertliğin nasıl giderileceğini araştırır.
5.3. Suların arıtımında klorun mikrop olduruculuk etkisinden
yararlanıldığını araştırarak fark eder. (BSB-8, 9, 31; FTTC- 25; TD1,5).
|
|||
|
FİZİKSEL
OLAYLAR
|
4. ÜNİTE: SES
|
1. Ses dalgaları ile
ilgili olarak öğrenciler;
1.1. Titresen bir cisim için frekans ve genliği tanımlar.
1.2. Ses dalgasının belirli bir frekansı ve genliği
olduğunu ifade eder.
2. Sesin özellikleri
ile ilgili olarak öğrenciler;
2.1. Çevresindeki sesleri, ince-kalın ve şiddetli-zayıf
sıfatlarını kullanarak betimler ve sınıflandırır (BSB-1, 3, 4, 5, 6).
2.2. Ses şiddetini, sesleri şiddetli veya zayıf işitmemize
neden olan ses özelliği olarak ifade eder.
2.3. Ses yüksekliğini, sesleri ince veya kalın işitmemize
neden olan ses özelliği olarak ifade eder.
2.4. Sesin şiddeti ile genliği, sesin yüksekliği ile
frekansı arasındaki ilişkiyi keşfeder (BSB-11, 12, 13,14, 15, 16, 19, 20, 27,
28, 31).
2.5. Çeşitli sesleri birbirinden ayırt edilebilmesini, ses
dalgalarının frekans ve genliklerinin farklı olmasıyla açıklar
(BSB-1, 4, 6, 8, 31).
2.6. Ses düzeyinin ses şiddetinin bir olcusu olduğunu fark
eder (BSB-25).
2.7. Çevresindeki ses kaynaklarının ürettiği sesler ile
ses düzeyleri arasında ilişki kurar (BSB-1, 4, 6, 31; TD-5).
|
|||
|
FİZİKSEL
OLAYLAR
|
4. ÜNİTE: SES
|
3. Bir müzik aletinden
çıkan sesin değişimi ile ilgili olarak öğrenciler;
3.1. Bir müzik aletinden çıkan seslerin yüksekliğini ve
şiddetini nasıl değiştirebileceğini keşfeder (BSB-1, 11,12, 13, 14, 15, 16,
19, 20, 27, 31).
3.2. Farklı yükseklik ve şiddette sesler oluşturabileceği
bir müzik aleti tasarlar ve yapar (BSB-18; FTTC-6, 8; TD-2).
4. Bir enerji turu olan
ses ile ilgili olarak öğrenciler;
4.1. Sesin bir enerji turu olduğunu ifade eder.
4.2. Ses enerjisinin başka bir enerjiye dönüşebileceğini
ifade eder (TD-3).
|
|||
|
FİZİKSEL
OLAYLAR
|
4. ÜNİTE: SES
|
5. Sesin yayılma hızı ile
ilgili olarak öğrenciler;
5.1. Ses dalgalarının belirli bir yayılma hızının olduğunu
ve bu hızın, sesin yayıldığı ortamın yoğunluğuna bağlı olarak değiştiğini
ifade eder (BSB-25).
5.2. Sesin farklı ortamlardaki hızlarını karsılaştırır
(BSB-5, 6).
5.3. Işığın ve sesin havadaki yayılma hızlarını
karsılaştırır (BSB-5, 6).
|
|||
|
II.
DÖNEM BİRİNCİ SINAV
|
|||||
|
MADDE VE
DEĞİŞİM
|
5. ÜNİTE: MADDENİN HALLERİ VE ISI
|
1. Isı ve sıcaklık ile
ilgili olarak öğrenciler;
1.1. Isının, sıcaklığı yüksek maddeden sıcaklığı düşük
olan maddeye aktarılan enerji olduğunu belirtir.
1.2. Aynı maddenin kütlesi büyük bir örneğini belirli bir
sıcaklığa kadar ısıtmak için, kütlesi daha küçük olana göre, daha çok ısı
gerektiğini keşfeder.
1.3. Tek tek moleküllerin hareket enerjilerinin farklı
olabileceğini ve çarpışmalarla değişeceğini fark eder.
1.4. Sıcaklığı, moleküllerin ortalama hareket enerjisinin
göstergesi seklinde yorumlar (BSB-8).
1.5. Isı aktarım yönü ile sıcaklık arasında ilişki kurar
(BSB-8, 9; TD-1).
1.6. Sıvı termometrelerin nasıl yapıldığını keşfeder
(BSB-22, 24; FTTC-4, 16; TD-3).
|
|||
|
MADDE VE
DEĞİŞİM
|
5. ÜNİTE: MADDENİN HALLERİ VE ISI
|
2. Maddelerin
aldığı/verdiği ısı ile sıcaklık değişimi arasında ilişki kurmak bakımından
öğrenciler;
2.1. Mekanik ve Elektrik enerjinin ısıya dönüştüğünü
gösteren deneyler tasarlar (BSB-15, 16, 17, 18; TD-2, 4).
2.2. Maddelerin ısınmasının enerji almaları anlamına
geldiğini belirtir.
2.3. Suyun ve diğer maddelerin “öz ısı”larını tanımlar,
sembolle gösterir.
2.4. Farklı maddelerin öz ısılarının farklı olduğunu (öz
ısının ayırt edici bir özellik olduğunu) belirtir.
2.5. Suyun öz ısısını joule/gºC ve kalori/gºC cinsinden
belirtir.
3. Maddenin ısı
alış-verisi ile hal değişimlerini ilişkilendirmek bakımından öğrenciler;
3.1. Gaz, sıvı ve katı maddelerde moleküllerin/atomların
yakınlık derecesi, bağ sağlamlığı ve hareket özellikleri arasındaki ilişkiyi
model veya resim üzerinde açıklar (BSB- 30, 31; FTTC- 4).
3.2. Bağların, katılarda sıvılardakinden daha sağlam
olduğu çıkarımını yapar (BSB-5).
3.3. Gazlarda moleküller arasındaki bağların yok denecek
kadar zayıf olduğunu belirtir.
3.4. Erimenin ve buharlaşmanın ısı gerektirmesini,
donmanın ve yoğuşmanın ısı açığa çıkarmasını bağların kopması ve oluşması
temelinde açıklar (BSB-5, 6, 9, 31).
|
|||
|
MADDE VE
DEĞİŞİM
|
5. ÜNİTE: MADDENİN HALLERİ VE ISI
|
4. Erime/donma ısısı
ile ilgili olarak öğrenciler;
4.1. Erimenin neden ısı gerektirdiğini açıklar; donma
ısısı ile ilişkilendirir(BSB-7, 30, 31).
4.2. Farklı maddelerin erime ısılarını karsılaştırır
(BSB-6).
4.3. Belli kütledeki buzun, erime sıcaklığında, tamamen
suya dönüşmesi için gerekli ısı miktarını hesaplar.
4.4. Kapalı mekânların aşırı soğumasını önlemek için
ortama su konulmasının yararını açıklar (BSB-31; FTTC-29; TD-4).
4.5. Saf olmayan suyun donma noktasının, saf sudan daha
düşük olduğunu fark eder.
4.6. Buzlanmayı önlemek için başvurulan “tuzlama”
işleminin hangi ilkeye dayandığını açıklar.
4.7. Atatürk’ün bilim ve teknolojiye verdiği önemi
açıklar.
5. Buharlaşma ısısı ile
ilgili olarak öğrenciler;
5.1. Buharlaşmanın neden ısı gerektirdiğini açıklar;
buharlaşma ısısını maddenin turu ile ilişkilendirir.
5.2. Kütlesi belli suyun, kaynama sıcaklığında tamamen
buhara dönüşmesi için gerekli ısı miktarını hesaplar.
5.3. Buharlaşmanın soğutma amacı ile kullanılışına günlük
hayattan örnekler verir (BSB-30, 31; FTTC-16, 31).
|
|||
|
MADDE VE
DEĞİŞİM
|
5. ÜNİTE: MADDENİN HALLERİ VE ISI
|
6. Isınma/soğuma
eğrileri ile ilgili olarak öğrenciler;
6.1. Katı, sıvı ve buhar halleri kolay elde edilebilir (su
gibi) maddeleri ısıtıp soğutarak, sıcaklık-zaman verilerini grafiğe geçirir
(BSB-11, 12, 13, 14, 29).
6.2. Isınan-soğuyan maddelerin, sıcaklık zaman
grafiklerini yorumlar; hal değişimleri ile ilişkilendirir (BSB-11, 12, 13,
14, 29, 31).
|
|||
|
CANLILAR VE
HAYAT
|
6.ÜNİTE: CANLILAR VE ENERJİ
İLİŞKİLERİ
|
1. Besin zincirindeki
canlılarla ilgili olarak öğrenciler;
1.1. Besin zincirlerinin başlangıcında üreticilerin
bulunduğu çıkarımını yapar (BSB - 8).
1.2. üreticilerin fotosentez yaparak basit seker ve
oksijen ürettiğini belirtir.
1.3. Fotosentez için nelerin gerekli olduğunu sıralar.
1.4. Fotosentezde ışığın gerekliliğini deney yaparak
gözlemler (BSB –1, 3,17, 18, 19, 20, 23, 27, 31).
1.5. Fotosentezi denklemle ifade eder.
1.6. Fotosentezin canlılar için önemini tartışır.
1.7. Üreticilerin fotosentez ile güneş enerjisini
kullanılabilir enerjiye dönüştürdüğünü ifade eder.
1.8. Canlıların yaşamlarını sürdürebilmeleri için enerjiye
ihtiyaç duyduklarını açıklar.
1.9. Besin zincirindeki tüketicilerin enerji ihtiyacını
üreticilerden karşıladığını açıklar.
|
|||
|
CANLILAR VE
HAYAT
|
6.ÜNİTE: CANLILAR VE ENERJİ
İLİŞKİLERİ
|
1.10. Solunumun canlılar için önemini tartışır.
1.11. Oksijenli solunum sonucunda oluşan ürünleri deney
yaparak gösterir (BSB – 1, 3, 17, 18, 19, 20, 23, 27, 31).
1.12. Gözlemleri sonucunda oksijenli solunumun denklemini
tahmin eder (BSB - 1, 9).
|
|||
|
İKİNCİ DÖNEM MERKEZÎ SİSTEM ORTAK SINAV
|
|||||
|
CANLILAR VE
HAYAT
|
6.ÜNİTE: CANLILAR VE ENERJİ
İLİŞKİLERİ
|
1.13.Bazı canlıların yaşamlarını sürdürebilmek için
gerekli enerjiyi oksijen kullanmadan sağladığını açıklar.
1.14. Günlük yasamdan oksijensiz solunum ile ilgili
örnekler verir.
1.15. Oksijenli solunum denklemi ile fotosentez denklemini
karşılaştırarak ilişki kurar (BSB, 6).
1.16. Beslenme ve enerji akısı acısından üreticiler ve
tüketiciler arasındaki ilişkiyi açıklar.
1.17. Besin zincirindeki enerji akısına paralel olarak
madde döngülerini açıklar.
|
|||
|
CANLILAR VE
HAYAT
|
6.ÜNİTE: CANLILAR VE ENERJİ
İLİŞKİLERİ
|
2. Geri dönüşüm,
yenilenebilir ve yenilenemez enerji kaynakları ile ilgili olarak öğrenciler;
2.1. Yenilenebilir ve yenilenemez enerji kaynaklarına
örnekler verir.
2.2. Yenilenebilir ve yenilenemez enerji kaynaklarının
kullanımına ilişkin araştırma yapar ve sunar (BSB – 1, 6, 25, 27, 32; FTTC –
24, 26).
2.3. Yenilenebilir enerji kaynakları kullanmanın önemini
vurgular (FTTC – 24).
2.4. Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımına örnek
olabilecek bir tasarım yapar (FTTC – 1, 8, 9).
2.5. Geri dönüşümün ne olduğunu ve gerekliliğini
örneklerle açıklar (FTTC – 18, 19).
2.6. Yasadığı cevrede geri dönüşüm uygulamalarını hayata
geçirir(FTTC – 20, 27,33; TD – 1).
|
|||
|
FİZİKSEL
OLAYLAR
|
7.ÜNİTE: YAŞAMIMIZ
DAKİ ELEKTRİK
|
1. Elektrik akımının
manyetik etkisi ve elektrik enerjisinin hareket enerjisine dönüşümü ile
ilgili olarak öğrenciler;
1.1. Üzerinden akım gecen bir bobinin, bir çubuk mıknatıs gibi
davrandığını fark eder.
1.2. Bir elektromıknatıs yaparak kutuplarını akımın geçiş
yönünden faydalanarak bulur.
1.3. Üzerinden akım gecen bobinin merkezinde oluşan
manyetik etkinin, bobinden gecen akım ve bobinin sarım sayısı ile değiştiğini
deneyerek keşfeder (BSB-8, 9, 30, 31).
1.4. Elektrik akımının manyetik etkisinin, günlük hayatta
kullanıldığı yerleri araştırır ve sunar (FTTC-5, BSB-32).
1.5. Elektrik enerjisinin hareket enerjisine dönüştüğünü
fark eder.
1.6. Bir çubuk mıknatısın hareketinin, elektrik akımı
oluşturduğunu deneyerek keşfeder (BSB-30,31).
1.7. Hareket enerjisinin elektrik enerjisine dönüştüğünü
fark eder.
1.8. Güç santrallerinde elektrik enerjisinin nasıl
üretildiği hakkında araştırma yapar ve sunar (BSB-32).
|
|||
|
FİZİKSEL
OLAYLAR
|
7.ÜNİTE: YAŞAMIMIZ
DAKİ ELEKTRİK
|
2. Elektrik enerjisinin
ısıya (ısı enerjisine) ve
ışığa (ışık enerjisine)
dönüşümü ile ilgili olarak öğrenciler;
2.1. Elektrik akımı gecen iletkenlerin ısındığını
deneyerek fark eder (BSB-30,31).
2.2. Elektrik enerjisinin bir iletkende ısı enerjisine
dönüşeceği sonucuna varır (BSB-30,31).
2.3. Üzerinden akım gecen bir iletkende açığa çıkan
ısının; iletkenin direnci, üzerinden gecen akım ve akımın geçiş suresiyle
ilişkili olduğunu deneyerek keşfeder (BSB-8, 9, 30, 31).
2.4. Elektrik enerjisinin ısı enerjisine dönüşümünü temel
alan teknolojik uygulamaları araştırır ve sunar (BSB-32).
2.5. Güvenlik acısından sigortanın önemini ve çalışma
prensibini açıklar (FTTC-5).
2.6. Teknolojideki sigorta modellerini araştırarak bir sigorta
modeli tasarlar (FTTC-6).
2.7. Elektrik enerjisinin ışık enerjisine dönüştüğünü fark
eder.
2.8. Üzerinden akım gecen bazı iletkenlerin görülebilir
bir ışık yaydığı çıkarımını yapar.
2.9. Bir ampulün patladığında neden tekrar yanmadığını
yorumlar.
|
|||
|
FİZİKSEL
OLAYLAR
|
7.ÜNİTE: YAŞAMIMIZ
DAKİ ELEKTRİK
|
3. Elektrik enerjisinin
kullanımı ve elektriksel güç ile ilgili olarak;
3.1. Elektrik enerjisi ile çalışan araçların birim zamanda
kullandıkları elektrik enerjisi miktarının farklı olabileceğini fark eder.
3.2. Elektrik enerjisi ile çalışan araçların birim zamanda
tükettiği elektrik enerjisini, o aracın gücü olarak ifade eder.
3.3. Elektriksel güç birimlerinin watt ve kilowatt olarak
adlandırıldığını ifade eder.
3.4. Elektrik enerjisi ile çalışan araçlarda kullanılan
elektrik enerjisi miktarının, aracın gücüne ve çalıştırıldığı sureye göre
değiştiğini fark eder.
3.5. Kullanılan elektrik enerjisi miktarının “watt x
saniye ve kilowatt x saat” olarak adlandırıldığını ifade eder.
3.6. Elektrik enerjisinin bilinçli bir şekilde kullanımı
için alınması gereken önlemleri ifade eder (TD-5).
|
|||
|
II.
DÖNEM ÜÇÜNCÜ SINAV
|
|||||
|
DÜNYA VE
EVREN
|
8. ÜNİTE: DOĞAL SÜREÇLER
|
1. Dünya’mızın oluşum
sureci hakkında öğrenciler;
1.1. Tarih boyunca Dünya’mızın oluşumu hakkında çeşitli
görüşlerin ortaya atıldığını fark eder (FTTC-2, 3).
1.2. Dünya’mızın oluşumuyla ilgili olarak en çok kabul
gören görüşün, “Büyük Patlama”olduğunu belirtir.
2. Bir doğal süreç olan
levha hareketleri ile ilgili olarak öğrenciler;
2.1. Yer kabuğunun, sıcak ve akışkan olan magma üzerinde
hareket eden levhalardan oluştuğunu gösteren bir model tasarlar ve yapar
(BSB-25, 27, 28, 30, 32; FTTC-8, 9).
2.2. Okyanusların ve dağların oluşumunu levha
hareketleriyle açıklar (BSB-8, 11-15; FTTC-1).
2.3. Artçı deprem, oncu deprem, şiddet, büyüklük, fay
kırılması, fay hattı ve deprem bölgesi kavramlarını tanımlar.
2.4. Depremle ilgili çalışmalar yapan bilim dalına
“sismoloji”, bu alanda çalışan bilim insanlarına ise “sismolog” adı
verildiğini belirtir (FTTC-11, 12, 34; TD-2, 3).
2.5. Türkiye’nin deprem bölgeleriyle fay hatları arasında
ilişki kurar (BSB-11-15).
2.6. Depremlere, fayların yanında, volkanik faaliyetlerin
ve arazi çöküntülerinin de sebep olabileceğini açıklar (BSB-8, 11-15).
2.7. Volkanların oluşumunu ve bunun sonucunda oluşan
yeryüzü şekillerini levha hareketleriyle açıklar (BSB-8, 11-15; FTTC-1).
2.8. Volkanların ve depremlerin insan hayatındaki etkileri
ve sebep olabileceği olumsuz sonuçları ifade eder (BSB-8, 9; FTTC-25).
2.9. Deprem tehlikesine karsı alınabilecek önlemleri ve
deprem anında yapılması gerekenleri açıklar (FTTC- 25).
|
|||
|
DÜNYA VE
EVREN
|
8. ÜNİTE: DOĞAL SÜREÇLER
|
3. Hava olayları ile
ilgili olarak öğrenciler;
3.1. Havanın dört temel bilesen yanında, su buharı da içeren
bir karışım olması gerektiği çıkarımını yapar (BSB- 8).
3.2. Yakın çevresindeki hava olaylarını gözlemler,
sonuçları kaydederek hava olaylarının değişkenliğini fark eder (BSB-1, 2,
22-25, 27, 28; FTTC-1).
3.3. Rüzgârın oluşumunu deneyle keşfeder (BSB-16-18).
3.4. Rüzgâr ile yel, tayfun, fırtına arasında ilişki kurar
(BSB-5, 11-13, 15; FTTC-1).
3.5. Hortum ve kasırganın oluşum şartlarını ifade eder
(BSB-5, 11-15).
3.6. Havanın sıcaklığı arttıkça daha fazla nem
kaldırabileceğini ifade eder.
3.7. Yağmur, kar, dolu, sis, çiğ ve kırağı ile havanın
sıcaklığı ve nemi arasında ilişki kurar (BSB- 8, 9; FTTC-2).
3.8. Hava olaylarının sebebini günlük sıcaklık
farklılıkları ve oluşan alçak ve yüksek basınç alanlarıyla açıklar
(BSB-11-15).
3.9. Mevsimsel sıcaklık değişimlerinin sebebini, Dünya’nın
dönme ekseninin eğikliği ile açıklar (BSB-8, 11-15; FTTC-1).
3.10. yeryüzü sekilerlinin oluşumu ve değişiminde hava
olaylarının etkisini örneklerle açıklar (BSB-1, 2; FTTC-25).
3.11. İklimin, yeryüzünün herhangi bir yerinde uzun yıllar
boyunca gözlenen tüm hava olaylarının ortalama durumu olduğunu ifade eder ve
iklimlerin zamanla değişebileceğini kavrar.
3.12. İklimin etkisini açıklamaya ve keşfetmeye çalışan
bilim insanlarına “iklim bilimci” adı verildiğini belirtir (FTTC-11, 12, 34;
TD-2, 3).
3.13. Meteorolojinin, atmosfer içinde oluşan sıcaklık
değişmelerini ve buna bağlı olarak oluşan hava olaylarını inceleyerek hava
tahminleri yapan bilim dalı olduğunu ifade eder (TD-2, 3).
3.14. Hava tahminlerinin günlük yaşantımızdaki yeri ve
önemini fark eder (FTTC-7, 16, 17, 28, 31, 32).
3.15. Meteoroloji uzmanlarına “meteorolog” adı verildiğini
belirtir (FTTC-11, 12, 34; TD-2, 3).
|
|||